تهران، خیابان خالد اسلامبولی (وزرا)، خیابان 18، پلاک 16
021-88565085
روغن و چربی جزو آلاینده‌های معمول در فاضلاب صنایع مختلف مانند رستوران‌ها، آشپزخانه‌های صنعتی و کارخانه‌های تولید لبنیات است. این آلاینده‌ها عوارض جدی برای محیط زیست دارند. همچنین موجب گرفتگی و انسداد شبکه‌های زهکشی، مختل شدن فرآیند تصفیه بیولوژیک و کاهش کارایی تصفیه خانه‌های فاضلاب می‌شوند. چربی گیر دستگاه است که به منظور حذف چربی و روغن از جریان فاضلاب استفاده می‌شود. استفاده از چربی گیر در مواردی که غلظت آلاینده‌ها بسیار بالا است، ضروری است. این دستگاه با استفاده از اختلاف چگالی بین روغن و آب، روغن را از سطح فاضلاب جمع آوری می‌کند و از ورود آن به شبکه‌های زهکشی جلوگیری می‌نماید.
با ورود چربی و روغن به فاضلاب مشکلات جدی و پرهزینه‌ای به وجود می‌آید. انسداد لوله‌ها، آلودگی آب و ایجاد بوی نامطبوع از جمله مشکلاتی هستند که ممکن است به وجود آیند. چربی و روغن عمدتاً ناشی از فرآیندهای پخت و پز غذا است. خلاص شدن از چربی‌ها در خانه می‌تواند با استفاده از یک فیلتر انجام شود. برای اماکن تجاری مانند رستوران‌ها و کارخانجات، مدیریت پساب و چربی دشوارتر است. به علت حجم بالای پساب و چربی، نیاز به سیستم‌های پیشرفته‌تر مانند چربی گیر فاضلاب است. آنها دارای اهداف و وظایف متعددی هستند که شامل موارد زیر می‌شود:
چربی و روغن‌ها می‌توانند به راحتی به لوله‌ها و تجهیزات سیستم فاضلاب چسبیده و آنها را مسدود کنند. با استفاده از چربی گیر، این مواد جدا شده و از ورود آنها به سیستم فاضلاب جلوگیری می‌شود.
این آلاینده‌ها می‌توانند باعث آلودگی منابع آبی و اثرات منفی بر روی رودخانه‌ها و دریاچه‌ها شوند. برای حفظ کیفیت آب و جلوگیری از آلودگی آب نصب چربی گیر فاضلاب ضروری است.
با جداسازی چربی و روغن‌ها و عدم ورود آنها به فاضلاب، آلودگی و آسیب به محیط زیست نیز کاهش می‌یابد.
ورود چربی و روغن به فاضلاب می‌تواند عملکرد و کارایی سیستم فاضلاب را تحت تأثیر قرار دهد. این مواد می‌توانند به آرامی در داخل لوله‌ها انباشته شده و در طول زمان باعث انسداد لوله‌ها و قطعات شوند. برای حل این مشکل، تعویض لوله‌ها و اتصالات ضروری است. اما با نصب یک چربی گیر از ورود چربی به فاضلاب جلوگیری می‌شود. این کار باعث کاهش هزینه تعمیرات و تعویض لوله‌ها و اتصالات می‌شود.
همانطور که اشاره کردیم، چربی گیرها یا همان تله چربی وظیفه دارند تا از ورود چربی و روغن به فاضلاب جلوگیری کنند. این تجهیزات در سایز‌ها و اندازه‌های مختلفی وجود دارند. انتخاب صحیح اندازه و نوع چربی گیر بستگی به نیازهای شما دارد. به عنوان مثال برخی از آنها با ابعاد کوچک به صورت زیر سینکی قابل نصب هستند. این نوع چربی گیرها برای رستوران‌های کوچک مناسب هستند. این دستگاه‌ها از یک بدنه با متریال‌های مختلف نظیر پلی اتیلن، فایبرگلاس و استیل تولید شده‌اند. سایر قطعات و اجزای تشکیل دهنده آنها عبارت است از:
سیستم چربی گیر بر اصول ثقلی یا گرانشی کار می‌کند. عملکرد این دستگاه‌ها بسیار ساده است. فاضلاب حاوی چربی از طریق لوله‌های ورودی وارد مخزن می‌شود. در این حالت چربی و روغن به دلیل چگالی کمتر از آب، بر روی سطح مخزن شناور می‌شوند. معمولاً در چربی گیر ثقلی، یک یا دو دریچه بازدید در بالای مخزن قرار می‌گیرد. با وجود این دریچه‌ها می‌توان به صورت دستی چربی‌ها را از درون مخزن خارج کرد.
در مواردی که کارفرما امکان انجام عملیات جمع آوری چربی را به صورت دستی ندارد، باید از یک سیستم اسکیمر استفاده کرد. عموماً این دستگاه‌ها با استفاده از فناوری‌های جدید به صورت اتوماتیک چربی و روغن را از درون مخزن خارج می‌کنند. این سیستم‌ها با دقت بالا و بدون نیاز به دخالت انسانی عمل می‌کنند. این روش علاوه بر صرفه جویی در زمان و هزینه، بهداشتی‌تر است.
به طور کلی توصیه می‌شود که چربی گیر را حداقل هر یک تا سه هفته یک بار تخلیه کنید. اگر چربی را بیش از این مدت در دستگاه نگه دارید، باعث ایجاد بوی بد و کاهش کارایی دستگاه می‌شود. اما برای تعیین دقیق‌تر مدت زمان نگهداری چربی باید به عواملی همچون ظرفیت، مقدار چربی و روش تخلیه توجه کنید. برای مثال اگر میزان تولید چربی زیاد است و ظرفیت دستگاه کوچک، باید هر یک هفته آن را تمیز کنید.
چربی گیر فاضلاب دستگاهی است که از روش‌های مختلفی برای جداسازی چربی و روغن از فاضلاب استفاده می‌کند. روش‌های رایج چربی گیری شامل API ،CPI و DAF است. هر یک از این روش‌ها مزایا و محدودیت‌های خود را دارند و بسته به شرایط و نیازهای مختلف، انتخاب می‌شوند. به عنوان مثال روش چربی گیری API نسبت به سایر روش‌ها بسیار ساده‌تر است.
وجود روغن، نفت و ذرات کلوئیدی در آب می‌تواند مشکلات اساسی در پالایشگاه‌ها به وجود آورد. این آلودگی‌ها می‌توانند به عملکرد تجهیزات صنعتی آسیب برسانند و خطراتی برای محیط زیست ایجاد کنند. بنابراین کنترل و حذف این آلودگی‌ها بسیار حائز اهمیت است. پالایشگاه‌ها باید فرآیندهای مناسبی برای جداسازی و حذف این آلودگی‌ها در نظر بگیرند. چربی گیر API و CPI یک راه حل برای جداسازی نفت و روغن از آب است.
چربی گیر CPI یک دستگاه است که از صفحات مورب و مواجی با زاویه ۴۵ تا ۶۰ درجه تشکیل شده است. با توجه به نوع طراحی، زمان شناور سازی روغن‌ها را کاهش و از راندمان بالایی برخوردار هستند. مدل CPI نسبت به نوع API فضای کمتری را اشغال می‌کند. مدل API قادر به جداسازی ذرات ریز روغن از آب نیست. در حالی که در روش CPI ذرات روغن با اندازه کمتر از ۱۵۰ میکرون از آب جدا می‌شوند.
DAF مخفف Dissolved Air Flotation است که یک روش تصفیه فاضلاب با استفاده از هوای فشرده است. در این روش هوای فشرده‌ای را به فاضلاب اضافه می‌کنند تا حباب‌های کوچکی تشکیل شوند. این حباب‌ها به مواد معلق کلوئیدی و چربی متصل شده و آنها را در سطح مخزن شناور می‌کنند. سپس مواد شناور را با استفاده از اسکیمرها جمع آوری می‌نمایند. این نوع چربی گیر در کشتارگاه‌ها، صنایع شیمیایی و پتروشیمی، کاغذ سازی و نساجی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سیستم‌های فاضلاب و تأسیسات تصفیه برای حفظ محیط زیست، نقش مهمی دارند. اکثر سیستم‌های تصفیه فاضلاب قادر به برخورد با حجم زیادی از چربی‌ها و روغن‌ها نیستند. با افزایش تعداد رستوران‌ها و فست فودها، استفاده از چربی گیرها برای پیش تصفیه فاضلاب بسیار حیاتی است. آنها قادر هستند به سرعت چربی و روغن را جمع آوری کنند. مواد استفاده شده در تولید این دستگاه‌ها بسیار مقاوم و با دوام هستند. بنابراین دستگاهی با ساختار مستحکم و مقاوم تولید می‌شود که می‌توان آن را در زیر زمین نصب کرد. سایر ویژگی‌های چربی گیر عبارت است از:
ماندگاری چربی گیر وابسته به عوامل مختلفی است. به عنوان مثال اگر این تجهیزات از مواد اولیه همچون پلی اتیلن تولید شوند، از طول عمر بالایی برخوردار هستند. همچنین شرایط نگهداری مناسب و نوع کاربرد نقش مهمی در ماندگاری این تجهیزات دارند. به طور کلی در شرایط مناسب و با استفاده صحیح، طول عمر آنها بیش از 50 سال است.
چربی گیر از لحاظ متریال، شکل ظاهر، عملکرد و قابلیت‌ها متنوع هستند. آنها به دلیل تنوع قابلیت‌ها و مزایای متعدد، در بسیاری از صنایع به کار می‌روند.
این تجهیزات می‌توانند به صورت دستی یا اتوماتیک عمل کنند. در مدل دستی یا ثقلی، کاربر باید آنها را به صورت دستی تخلیه کند. اما در مدل اتوماتیک، دستگاه به صورت خودکار چربی را جمع آوری و تخلیه می‌کند.
طراحی و ساختار آنها به گونه‌ای است که قادر به تحمل فشار، خوردگی و زنگ زدگی هستند. بنابراین از مقاومت و دوام بالایی برخوردار هستند.
چربی گیر یک دستگاه پیش تصفیه است. با توجه به ساختار و مکانیزم خود، اجازه ورود چربی و روغن به شبکه فاضلاب شهری را نمی‌دهد. در واقع آنها جزو ساده‌ترین راهکارها برای پیشگیری از انسداد لوله‌ها و سیستم‌های فاضلاب به حساب می‌آیند. نصب چربی گیر طبق استانداردهای تخلیه فاضلاب در محیط زیست، ضروری است. این تجهیزات با استفاده از سرد کردن و کاهش سرعت چربی، چربی‌ها را جمع آوری می‌کنند. سپس آنها همراه با مواد جامد و اضافی دور ریخته می‌شوند. این تجهیزات کاربردهای فراوانی دارند که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:
فاضلاب رستوران‌ها و آشپزخانه‌های صنعتی دارای غلظت بالای چربی و روغن است. این امر می‌تواند باعث آلودگی محیط زیست و مشکلاتی در سیستم فاضلاب شهری شود. برای جلوگیری از این مشکل، سازمان حفاظت محیط زیست، استانداردهایی را برای حد مجاز چربی و روغن در فاضلاب تعیین کرده است. بر اساس این استانداردها، غلظت چربی و روغن در فاضلاب نباید بیشتر از ۱۰ میلی گرم بر لیتر (ppm) باشد.
در رستوران‌ها، چربی‌ها از طریق سینک‌های ظرفشویی، ماشین لباسشویی صنعتی و تجهیزات پخت و پز به فاضلاب هدایت می‌شوند. اگر تخلیه چربی به صورت منظم انجام نشود، به تدریج در سیستم فاضلاب انباشته می‌شود. انباشته شدن چربی در فاضلاب عواقبی همچون ایجاد بوی ناخوشایند و انسداد لوله‌ها را به همراه دارد. بنابراین رستوران‌ها و آشپزخانه‌ها باید از روش‌های مناسب برای جداسازی چربی و روغن از فاضلاب خود استفاده کنند. یکی از روش‌های مقرون به صرفه برای کاهش چربی و روغن در فاضلاب، استفاده از چربی گیر رستوران است.
چربی گیرها علاوه بر رستوران‌ها، در صنایعی همچون ریخته گری و صنایع نفتی نیز کاربرد دارند. همچنین ممکن است، این تجهیزات در ساختمان‌های مسکونی نیز به کار روند. چربی گیر صنعتی دارای ظرفیت بالاتری نسبت به مدل خانگی است. در مدل صنعتی ظرفیت آنها از 2000 تا 50.000 لیتر متغیر است. در حالی که مدل خانگی با ظرفیت‌های 50 تا 500 لیتر تولید می‌شوند.
استفاده از متریال‌های مناسب برای چربی گیرهای رستوران بسیار حائز اهمیت است. متریال‌های مقاوم و با کیفیت مانند فولاد ضد زنگ، پلی اتیلن و فایبرگلاس برای تولید بدنه این دستگاه‌ها مناسب هستند. به عنوان مثال فولاد ضد زنگ به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و آب، گزینه مناسبی است. همچنین پلی اتیلن و فایبرگلاس به دلیل خواص ضد باکتریال، وزن سبک و دوام بالا نیز انتخاب‌های خوبی هستند. استفاده از این متریال‌ها می‌تواند عملکرد و طول عمر چربی گیرها را بهبود ببخشد.
استفاده از چربی گیرها از زمان‌های قدیم رایج بوده است. چربی گیرهای بتنی یکی از قدیمی‌ترین نوع گریس تراپ‌ها هستند. یکی از مشکلات اساسی آنها عدم مقاومت کافی بدنه آن در برابر فشار زیاد، ضربه و خوردگی است. این مشکل می‌تواند تحت تأثیر عوامل محیطی نظیر تغییرات دما قرار بگیرد و باعث کاهش عمر مفید آن شود. برای حل این مشکل، از مواد اولیه مختلفی همچون پل اتیلن، فایبرگلاس و کامپوزیت استفاده می‌شود.
چربیگیر پلی اتیلن دارای مزایا و ویژگی‌هایی است که آن را از سایر مدل‌ها متمایز می‌کند. این نوع چربی گیرها دارای مقاومت بالایی در برابر خوردگی، فشار، ضربه، دما، اشعه ماوراء بنفش و آتش سوزی هستند. این ویژگی باعث می‌شود که آنها عمر طولانی‌تری داشته باشند و تعمیر و نگهداری آنها کاهش یابد. آنها دارای بدنه‌ای از جنس HDPE (پلی اتیلن سنگین) هستند که به صورت استوانه‌ای افقی یا خوابیده طراحی شده‌اند. HDPE یکی از گریدهای پرکاربرد در صنایع است که در تولید لوله پلی اتیلن، مخزن پلی اتیلن و لوله کاروگیت به کار می‌رود.
چربی گیرهای پلی اتیلن با ظرفیت‌های مختلف، از 500 لیتر تا 120 متر مکعب تولید و به بازار عرضه می‌شوند. آنها به دلیل هزینه تولید و نصب آسان نسبت به چربی گیر بتنی، قیمت مناسبی دارند. بنابراین آنها از نظر اقتصادی بسیار مقرون به صرفه هستند. این مدل به علت تحمل بار خاک به صورت دفنی در زیر زمین قرار می‌گیرد.
فایبرگلاس یا فیبر شیشه یک کامپوزیت از الیاف شیشه و مواد پلیمری است. این نوع متریال برای تقویت و محافظت از سطوح مختلف استفاده می‌شود. آنها دارای خواص مکانیکی، الکتریکی، حرارتی و شیمیایی بالایی هستند. در صنایع مختلفی مانند ساختمان سازی، خودرو سازی و هواپیما سازی کاربرد دارند. این متریال به علت مقاومت بالا در تولید چربی گیرها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
چربی گیر فایبرگلاس قابلیت جذب و نگهداری چربی را دارد. این ویژگی آن را به یک انتخاب عالی برای استفاده در سیستم‌های فاضلاب تبدیل کرده است. آنها در اشکال مختلف مانند استوانه‌ای، مکعبی، افقی و عمودی تولید می‌شوند. به عنوان مثال چربی گیرهای استوانه‌ای برای جمع آوری چربی در فضاهای بزرگ و باز استفاده می‌شوند. در حالی که نوع مکعبی به دلیل فضای کمتری که اشغال می‌کند، مناسب برای فضاهای محدودتر است
چربی گیر استیل یکی از بهترین انواع چربی گیرها برای رستوران‌ها است. این نوع چربی گیرها از جنس استیل تولید شده‌اند که مقاومت بالایی در برابر زنگ زدگی و خوردگی دارند. محصولات تولید شده از استیل همچون مخزن استیل و تله چربی مقاومت بالایی در برابر زنگ زدگی دارند. همچنین از ماندگاری بسیار خوب و کارایی بالایی برخوردار هستند. البته هزینه آنها بالاتر از سایر گزینه‌ها است. به همین علت چربی گیرهای پلی اتیلن و فایبرگلاس بیشتر مورد توجه قرار گرفته‌اند.
چربی گیر فاضلاب در انواع مختلف و با ویژگی‌های متفاوتی وارد بازار می‌شوند. آنها در ابعاد و اشکال مختلفی قابل تهیه هستند و در محیط‌های مختلف به کار می‌روند. همچنین نوع متریال چربی گیرها نیز متفاوت است. همانطور که اشاره کردیم، اولین چربی گیرها از جنس بتن بودند. به تدریج با پیشرفت تکنولوژی در ساختار و نوع متریال آنها تغییراتی به وجود آمد. این تجهیزات بسته به شرایط محیط و نیاز شما به دو صورت دفنی و زیر سینکی نصب می‌شوند.
چربی گیر زیر سینکی دستگاهی است که برای به دام انداختن چربی و روغن در رستوران‌ها استفاده می‌شود. این دستگاه‌ها از متریال‌های مختلف همچون فایبرگلاس و پلی اتیلن تولید می‌شوند و به راحتی در زیر سینک قرار می‌گیرند. این نوع دستگاه‌ها به دلیل ابعاد کوچک و قابلیت نصب در زیر سینک، فضای کمی را اشغال می‌کنند. آنها با استفاده از روش شناور سازی ثقلی، می‌توانند تا ۹۵ درصد چربی و روغن را از فاضلاب جدا کنند.
برای نصب چربی گیر به صورت دفنی باید دور از منابع آبی، خطوط برق و گاز قرار بگیرد. برای قرار دادن آنها در زیر زمین لازم است گودالی به اندازه کافی حفر شود. عمق گودال باید برابر با ارتفاع چربی گیر و عمق لوله ورودی باشد. عرض و طول گودال باید حداقل ۵۰ سانتی‌متر بیشتر از عرض و طول چربی گیر باشد. اتصال لوله‌های ورودی و خروجی باید به صورت صحیح انجام شود.
سپتیک تانک و چربی گیر دو نوع از دستگاه‌های تصفیه فاضلاب هستند که برای اهداف مختلف استفاده می‌شوند. مخزن سپتیک یک دستگاه است که برای تصفیه فاضلاب‌های خانگی، اداری و واحدهای مسکونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه با استفاده از باکتری‌های بی هوازی، مواد آلی موجود در فاضلاب را تجزیه و تبدیل به گاز و رسوب می‌کند. چربی گیر از روش شناور سازی ثقلی، چربی و روغن را به دام انداخته و مانع ورود آنها به فاضلاب می‌شود.
این تجهیزات می‌توانند به صورت مکمل با هم استفاده شوند. در این صورت، فاضلاب ابتدا از چربی گیر عبور می‌کند تا چربی و روغن از آن جدا شود. سپس به سپتیک تانک منتقل می‌شود تا مواد آلی تجزیه شوند. با این حال مهم‌ترین تفاوت این دو دستگاه، عملکرد آنها است. برای انتخاب بین آنها، باید به عواملی مانند نوع و میزان فاضلاب، محل نصب، هزینه و کارایی دستگاه توجه کنید. به عنوان مثال گریس تراپ‌ها برای فاضلاب‌های رستوران کاربرد فراوانی دارند. اما مخزن سپتیک برای فاضلاب‌های خانگی و بهداشتی به کار می‌رود.
ظرفیت چربی گیرها بسته به نوع فعالیت و محل استفاده متفاوت است. برای مثال چربی گیرهای استفاده شده در رستوران‌ها باید بتوانند حجم بالایی از چربی را جذب کنند. همچنین باید بتوانند به طور مداوم عمل کنند. در مقابل در خانه‌ها به دلیل حجم کمتر چربی تولید شده، چربی گیر با ظرفیت کمتری نیاز است. یکی از روش‌های تعیین محاسبه ظرفیت گریس تراپ این است که تعداد هر پرس غذا را در طول روز در 5 لیتر ضرب کنید. همچنین با توجه به فرم زیر، ظرفیت چربی گیر به راحتی قابل محاسبه است.
چربی گیرهای فاضلاب به شما کمک می‌کنند تا از بوی بد فاضلاب در آشپزخانه یا رستوران خود جلوگیری کنید. به طور معمول آنها در نقاط مختلف آشپزخانه و رستوران قرار می‌گیرند. نگهداری صحیح از این تجهیزات بسیار مهم است. در غیر این صورت ممکن است مشکلات جدی رخ دهد. نگهداری صحیح از ار آنها می‌تواند عمر و کارایی آنها را افزایش دهد. برای تمیز کردن آنها بسته به اندازه، محل و نوع دستگاه روش‌های مختلفی وجود دارد. برای نگهداری بهتر می‌توانید برنامه‌ای برای بررسی وضعیت و عملکرد دستگاه در فواصل زمانی منظم تعیین کنید. سایر اقدامات عبارتند از:
برای خرید چربی گیر مناسب برای آشپزخانه و رستوران، باید به عوامل مختلفی توجه کنید. قبل از خرید این تجهیزات باید با نحوه عملکرد و مشخصات آن آشنا شوید. با مطالعه نظرات کاربران و بررسی مشخصات فنی محصول، می‌توانید اطلاعات بیشتری در مورد آنها به دست آورید. همچنین بهتر است مشخص کنید که آیا دستگاه برای استفاده در رستوران یا منازل است. به عنوان مثال چربی گیرهای صنعتی برای کارخانه‌ها و رستوران‌ها مناسب‌تر هستند. این تجهیزات قادرند حجم بیشتری از چربی‌ها را جذب کنند و کارایی بالاتری دارند. در ادامه به چند نکته کلیدی هنگام خرید گریس تراپ‌ها اشاره می‌کنیم:
برای انتخاب تله چربی بر اساس نوع متریال، باید نیازها و شرایط محیط خود را در نظر بگیرید. اگر قصد دارید آنها را در فضای بیرون قرار دهید، باید چربیگیر فایبرگلاس را انتخاب کنید. این متریال در برابر آب، رطوبت، حرارت و تغییرات جوی مقاوم‌تر است.
هنگام خرید چربی گیر فاضلاب باید از کیفیت و استحکام بالای دستگاه اطمینان حاصل کنید. این دو فاکتور تاثیر مهمی بر عملکرد و ماندگاری دستگاه دارند.
محاسبه ظرفیت تله چربی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در صورتی که ظرفیت دستگاه با نیاز شما مطابقت نداشته باشد، ممکن است چربی و روغن وارد شبکه فاضلاب شوند. در نهایت موجب مسدود شدن لوله‌ها و سایر مشکلات می‌شود.
یکی از دلایل متغیر بودن قیمت چربی گیر، تغییرات قیمت مواد اولیه است. عوامل دیگری مانند تغییرات در فرآیند تولید و تقاضا نیز در تعیین قیمت نهایی آنها موثر است. برخی از آنها امکانات ویژه‌ای دارند که سبب افزایش قیمت تله چربی می‌شود. یکی از فاکتورهایی که نقش مهمی در متغیر بودن قیمت آنها دارد، ابعاد و ظرفیت است. سایر فاکتورها شامل موارد زیر می‌شود:
