تهران، خیابان خالد اسلامبولی (وزرا)، خیابان 18، پلاک 16
021-88565085
نوار تیپ یکی از تجهیزات آبیاری قطرهای است که برای کشتهای ردیفی مانند گوجه فرنگی و ذرت استفاده میشود. این تجهیزات از پلی اتیلن نرم و انعطاف پذیر تولید شدهاند. نوار آبیاری یا همان نوار تیپ به دلیل ضخامت کم و وزن سبک، نصب آسانی دارد. آنها به صورت سطحی یا زیر سطحی برای آبیاری محصولات استفاده میشوند. استفاده از نوار آبیاری قطرهای در کشاورزی مدرن یکی از روشهای نوین و کارآمد است. این روش موجب مدیریت مصرف آب و افزایش کیفیت محصولات کشاورزی میشود.
نوار آبیاری قطرهای به عنوان یکی از ابزارهای کلیدی در سیستمهای آبیاری قطرهای شناخته میشود. این نوارها به دلیل ویژگیهای خاص خود در زمینه کشاورزی بسیار محبوب هستند. نوارهای آبیاری به صورت شلنگهای پلاستیکی نرم و انعطاف پذیر با قطر کم تولید میشوند. طول این نوارها بسته به نیاز شما از 1000 تا 3000 متر متغیر است. سوراخهای کوچک درون دیوارههای نوار تیپ وجود دارد. با توجه به این ساختار آب به صورت قطرهای و با فشار کم به به سمت خاک هدایت میشود. این امر به کاهش مصرف آب و افزایش کارایی آبیاری کمک میکند.
یکی از عوامل مهم در تعیین کیفیت و دوام این محصول، نوع متریال به کار رفته در تولید آنها است. این مواد باید در برابر شرایط مختلف آب و هوایی مقاومت بالایی داشته باشند. همچنین در برابر مواد شیمیایی مورد استفاده در کشاورزی مانند کودها و سموم دفع آفات، از دوام بالایی برخوردار باشند. معمولاً این نوارها از پلی اتیلن تولید میشوند. این متریالها از مقاومت و دوام بالایی برخوردار هستند. همچنین در زمینههای مختلف از جمله تولید لوله پلی اتیلن، لوله کاروگیت و مخزن پلی اتیلن کاربرد فراوانی دارند.
از زمانهای گذشته تا به امروز، روشهای مختلفی برای آبیاری در کشاورزی وجود داشته است. در گذشته استفاده از روشهای سنتی و دستی نظیر برکهها، رودخانهها، چاهها و جویبارها برای آبیاری رایج بود. با پیشرفت فناوری روشهای پیشرفتهتری مانند آبیاری قطرهای، آبیاری با مهپاش و آبیاری فوارهای مورد استفاده قرار گرفته است. در روش آبیاری قطرهای، آب به آرامی و به صورت قطره مستقیماً به ریشههای گیاهان هدایت میشود. آبیاری با مهپاش و آبیاری فوارهای نیز از دیگر روشهای مدرن هستند که به توزیع یکنواخت آب در سطح زمین کمک میکنند. این روشها برای زمینهای بزرگتر استفاده میشوند.
استفاده از نوار تیپ در ایران به دلیل شرایط آب و هوای خشک بسیار مهم است. نوار آبیاری یکی از روشهای مدرن است که به کشاورزان اجازه میدهد تا از اتلاف آب جلوگیری کنند. علاوه بر صرفه جویی در مصرف آب، باعث افزایش کیفیت محصولات و کاهش رشد علفهای هرز نیز میشود. این نوارها جهت آبیاری کشتهای ردیفی و فصلی مورد استفاده قرار میگیرند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
صرفه جویی در مصرف آب یکی از دغدغههای مهم برای کشاورزان و فعالان محیط زیست در سراسر جهان است. همانطور که اشاره کردیم، برای مدیریت آب در زمینه کشاورزی اقدامات مختلفی صورت گرفته است. آبیاری قطرهای یکی از روشهای بسیار محبوب در کشاورزی است که به کاهش مصرف آب کمک میکند. این روش با استفاده از لولهها و اتصالات پلی اتیلن، پمپ آب و سایر تجهیزات انجام میشود. با کمک این فرآیند آب به صورت مستقیم و دقیق به ریشههای گیاهان انتقال مییابد.
در کشاورزی استفاده بیش از حد آب میتواند منجر به اتلاف منابع آبی، فرسایش خاک، آلودگی آب و خاک شود. به همین دلیل مدیریت مصرف آب با استفاده از تکنولوژیها و ابزارهای مناسب مانند نوار تیپ، امری ضروری است. این نوارها از مزایای فراوانی برخوردار هستند. همانطور که اشاره کردیم، این نوارها از پلی اتیلن و سایر مواد افزودنی تولید میشوند. بنابراین از مزایایی همچون طول عمر بالا، وزن سبک، مقاومت و دوام عالی برخوردار هستند. در ادامه به مهمترین مزایای آنها اشاره میکنیم:
نوار تیپها با طراحی ساده، نصب آسانی دارند و به ابزار کمی برای نصب آنها نیاز است. همانطور که اشاره کردیم، آنها بسیار انعطاف پذیر هستند و میتوان آنها را به راحتی در امتداد خطوط کشت گیاهان قرار داد.
یکی از مزایای مهم نوار آبیاری، انتقال مستقیم آب و مواد مغذی به گیاهان است. با توزیع مستقیم کود و مواد مغذی به ریشهها، احتمال انتقال آنها به خاکهای اطراف یا منابع آبی کاهش مییابد.
با وجود سیستم آبیاری قطرهای، آب به آرامی و مستقیم به ریشههای گیاهان میرسد. در نتیجه با کاهش جریان آب سطحی، ساختار خاک حفظ میشود. همچنین از تجمع آب و ایجاد شیارها در سطح زمین پیشگیری میشود.
نوار تیپها بر اساس ضخامت، سایز و نوع ساختار در انواع مختلف موجود هستند. به طور مثال نوارهای آبیاری از نظر ضخامت به دو دسته نوار نازک و نوار ضخیم دسته بندی میشوند. معمولاً نوارهای نازک برای نصب روی سطح و نوارهای ضخیم برای نصب در زیر سطح زمین استفاده میشوند. این نوارها از لحاظ نوع ساختار در سه مدل پلاک دار، بغل دوخت یا درزدار و درز از وسط موجود هستند.
نوار تیپ پلاک دار یکی از انواع نوارهای آبیاری قطرهای است که برای استفاده در شرایط مختلف مناسب است. در ساختار این مدل هیچگونه درز باز یا قطره چکان وجود ندارد. به همین علت احتمال پارگی و باز شدن درزها در این نوع نوار آبیاری بسیار کم است. این نوار آبیاری میتواند در زمینهای شیب دار و ناهموار نصب شود؛ زیرا ساختار آن اجازه میدهد آب به صورت یکنواخت توزیع شود. به دلیل ساختار محکم و مقاومت بالا در برابر عوامل محیطی، این نوع نوار تیپ ماندگاری بالایی دارد. آنها برای آبیاری با فشار کم طراحی شدهاند.
نوار تیپ درزدار یا بغل دوخت به دلیل قیمت مناسب و کارایی بالا، بیشتر مورد توجه کشاورزان قرار گرفته است. طراحی زیگزاگی این نوارها به کاهش فشار آب کمک میکند. بنابراین این نوارها برای آبیاری گیاهان با نیازهای آبی متفاوت مفید است. این نوارها با قطرهای 15، 16 و 17 میلیمتر در بازار موجود هستند. این نوع نوارها آب را از طریق درزها و روزنههای موجود به صورت مستقیم به ریشه گیاهان هدایت میکنند.
نوار تیپ درز از وسط یکی از جدیدترین و پیشرفتهترین تجهیزات آبیاری قطرهای است. این نوع نوار آبیاری با استفاده از مواد اولیه با کیفیت و فناوریهای پیشرفته تولید میشود. با این وجود از طول عمر و کارایی بالایی برخوردار است. این نوارها به نوار تیپ مارپیچی نیز معروف هستند. با داشتن دوخت مارپیچی در وسط نوار، آب را به صورت یکنواخت و فشار کم به سمت گیاهان توزیع میکند.
انتخاب بین نوار بغل دوخت و پلاک دار بستگی به شرایط زمین کشاورزی و نوع کشت دارد. معمولاً مدل بغل دوخت ارزانتر از نوع پلاک دار است. آنها از نصب آسان و راحتتری برخوردار هستند. همچنین نوع بغل دوخت برای کشتهای کوتاه مدت و فصلی مناسب است. مدل پلاک دار گرانتر از نوع درزدار است. اما از کیفیت و دوام بیشتری برخوردار است. برای نصب آنها به اتصالات و ابزارهای بیشتری نیاز است. برای کشتهایی که 5 الی 6 ماه نیاز به آبیاری دارند، نوار تیپ پلاک دار گزینه مناسبتری است.
حداقل فشار مورد نیاز برای نوار تیپ کشاورزی 0.7 بار است. حداکثر فشاری که نوار آبیاری قطرهای میتواند تحمل کند، 1.2 بار است. توجه به این معیار برای اطمینان از عملکرد صحیح و کارآمد نوار تیپ در آبیاری قطرهای ضروری است. فشار زیاد میتواند به نوار تیپ آسیب برساند. همچنین فشار کم ممکن است آب به صورت صحیح در طول نوار توزیع نشود. بنابراین تنظیم دقیق فشار آب برای بهره وری بالا و جلوگیری از اتلاف آب حائز اهمیت است.
برای تعیین میزان نوار آبیاری مورد نیاز برای یک هکتار زمین کشاورزی، عوامل مختلفی باید در نظر گرفته شوند. به طور کلی یک هکتار زمین کشاورزی بدون شیب، ممکن است به ۲۰ هزار متر نوار تیپ نیاز داشته باشد. برای انتخاب دقیقتر و متناسب با نیازهای خود، مشورت با متخصصان در این زمینه، توصیه میشود. آنها میتوانند با در نظر گرفتن تمام جوانب، به شما در تعیین تعداد دقیق نوار آبیاری مورد نیاز کمک کنند. برای محاسبه میزان نوار تیپ مورد نیاز در زمینهای کشاورزی و باغها توجه به چند فاکتور مهم است. در ادامه به فاکتورهای مهم اشاره میکنیم:
بسته به نوع گیاهان کشت شده و فاصله بین ردیفها، میزان نوار آبیاری مورد نیاز متفاوت خواهد بود.
فاصله بین قطره چکانها نیز بر میزان کلی نوار تیپ مورد نیاز تأثیر میگذارد.
استفاده صحیح از نوار تیپها به افزایش عمر مفید و بهبود کارایی آنها در فرآیند آبیاری کمک میکند. برای افزایش ماندگاری نوار تیپ آبیاری توجه به برخی نکات بسیار مهم است. مطمئن شوید که فشار آب در محدوده توصیه شده برای نوار تیپها قرار دارد. در غیر این صورت به نوارهای آبیاری آسیب وارد میشود. استفاده از آبهای خیلی سخت و خیلی شور میتواند در طول زمان به انسداد درزهای نوارهای تیپ منجر شود.
این امر به دلیل تجمع مواد معدنی مانند کلسیم و منیزیم در آب سخت و نمکها در آب شور است. نصب فیلترها و خرید دستگاه سختی گیر آب میتواند به کاهش گرفتگی و تجمع رسوب در نوار تیپ آبیاری کمک کند. این فیلترها میتوانند قبل از ورود آب به سیستم آبیاری، ذرات معلق و مواد معدنی را از آب جدا کنند. انجام شستشوی دورهای برای نوارهای آبیاری به منظور حذف رسوبات و جلوگیری از انسداد ضروی است. در ادامه به سایر نکات مهم اشاره میکنیم:
انجام تستها و بررسیهای لازم برای اطمینان از کارکرد صحیح نوار تیپ آبیاری قبل از رشد گیاهان بسیار مهم است. این کار موجب شناسایی و رفع هر گونه مشکل در مراحل اولیه نصب نوارهای آبیاری میشود.
پس از هر دوره کشت، نوار تیپها باید از روی سطح زمین جمع شوند. در غیر این صورت با تجمع خاک یا رشد ریشههای گیاهان بر روی سطح نوار، طول عمر و ماندگاری آنها کاهش مییابد.
رعایت فاصله مناسب بین نوارهای تیپ آبیاری و نصب صحیح آنها بسیار مهم است. فاصله بین نوارهای آبیاری باید بر اساس نوع گیاهان و نوع سیستم آبیاری تعیین شود. این فاصله باید به گونهای باشد که آب به تمام ریشههای گیاهان برسد. همچنین از فرسایش خاک جلوگیری کند.
طول عمر نوار تیپ به عوامل متعددی بستگی دارد و میتواند از چند ماه تا چندین سال متغیر باشد. استفاده از متریالهای با کیفیت در تولید این نوارها منجر به افزایش ماندگاری آنها میشود. بنابراین یکی از فاکتورهای مهم در تعیین ماندگاری و طول عمر آنها، نوع متریال است. معمولاً نوار آبیاری استاندارد و با کیفیت حداقل 2 تا 3 فصل زراعی دوام میآورد. با این حال نوارهای غیر استاندارد ممکن است تنها بین 6 تا 12 ماه دوام بیآورند. سایر فاکتورها عبارتند از:
دومین فاکتور موثر در طول عمر نوار آبیاری، شرایط آب و هوایی است. دما و رطوبت بالا به ویژه در مناطق گرمسیری، میتواند طول عمر نوار تیپ را کاهش دهد.
ضخامت بیشتر نوار تیپ لزوماً به معنای دوام بیشتر نیست. نوار آبیاری ضخیمتر ممکن است در برابر عواملی همچون سایش و پارگی مقاومتر باشد. اما باید در برابر فشار آب نیز مقاوم باشد. به همین علت بررسی و کنترل فشار آب از اهمیت بالایی برخوردار است.
همانطور که اشاره کردیم، آب سخت و پر از املاح میتواند درزهای نوار تیپ را مسدود کند. در نتیجه عمر آنها را کاهش دهد.
معمولاً این نوارها با مقاومت بالایی در برابر اشعه فرابنفش (UV) تولید میشوند. این ویژگی به حفظ کیفیت و عملکرد نوار تیپ در معرض نور خورشید کمک میکند. همچنین از کاهش طول عمر و ماندگاری آن جلوگیری میکند.
نصب نوار تیپ آبیاری میتواند به دو روش دستی و تراکتوری صورت گیرد. انتخاب روش نصب بستگی به شرایط محلی مانند اندازه زمین و تجهیزات در دسترس دارد. معمولاً نوار تیپها به صورت مقوایی یا کارتنی بسته بندی میشوند که نصب آنها بسیار آسانتر است. علاوه بر این کیفیت آب ورودی به نوار تیپها نیز بسیار مهم است. استفاده از تجهیزاتی همچون آب شیرین کن صنعتی و فیلترهای مناسب برای حذف ذرات معلق از آب ضروری است. با این حال احتمال گرفتگی روزنههای نوار تیپ و کارایی سیستم آبیاری کاهش مییابد.
مدیریت صحیح منابع آب و تجهیزات آبیاری میتواند به حفظ عملکرد طولانی مدت نوار تیپها کمک کند. نصب نوار تیپ برای آبیاری قطرهای شامل مراحل و نکات مهمی است که باید به دقت رعایت شوند. قبل از نصب نوار آبیاری در زمین کشاورزی، اطمینان حاصل کنید که سطح زمین صاف و بدون موانع اضافی است. سپس بر اساس نوع گیاهان و شرایط زمین طراحی سیستم آبیاری انجام میشود. در واقع مسیرهای نوار تیپ و محل قرارگیری اتصالات مشخص میشود. در ادامه به سایر مراحل نصب نوار آبیاری اشاره میکنیم:
لولههای اصلی و فرعی را نصب کنید که نوار تیپ باید به آنها وصل شود.
نوار تیپ را به لولههای اصلی وصل کنید. برای این امر استفاده از اتصالات با کیفیت بسیار مهم است.
پس از نصب سیستم را با فشار آب پایین تست کنید. این امر برای اطمینان از عدم وجود نشتی و کارکرد صحیح سیستم ضروری است.
پوشش دادن زمین بعد از نصب نوار تیپ یکی از مراحل مهم برای حفاظت از سیستم آبیاری است.
استفاده از تجهیزات مناسب در سیستمهای آبیاری قطرهای مانند نوار تیپ، نقش کلیدی در مدیریت مصرف آب دارد. همچنین نقش بسزایی در افزیش کیفیت محصولات کشاورزی دارد. انتخاب صحیح تجهیزات و نصب دقیق آنها میتواند تأثیر بسزایی در کاهش اتلاف آب و کنترل علفهای هرز داشته باشد. برای خرید نوار تیپ جهت آبیاری قطرهای باید به فاکتورهای مهمی توجه کنید. به طور مثال یکی از این فاکتورها، نوع خاک و شرایط زمین مورد نظر است. بافت و تراکم خاک میتواند بر میزان جذب آب تأثیر بگذارد. سایر فاکتورها عبارتند از:
یکی از مهمترین فاکتورها در انتخاب نوار تیپ، نوع گیاه است. هر گیاه نیازهای متفاوتی دارد. به طور مثال برخی گیاهان به آبیاری مکرر و کم نیاز دارند. در حالی که برخی دیگر به آبیاری بیشتری احتیاج دارند.
هنگام خرید کیفیت و نوع مواد به کار رفته در نوار تیپ را بررسی کنید. در صورت استفاده از متریال مرغوب در برابر شرایط محیطی مانند تابش خورشید و دما مقاومت بالایی دارند.
انتخاب قطر مناسب برای نوار تیپ آبیاری بستگی به نوع کاربرد و پروژه شما دارد. در بازار دو قطر رایج برای نوار تیپ وجود دارد. برای باغها و مزارع کوچک سایز 16 میلیمتر توصیه میشود. برای زمینهای بزرگتر سایز 20 میلیمتر مناسب است.
فاصله بین قطره چکانها بر روی نوار تیپ باید بر اساس نوع گیاه و فاصله کاشت آنها انتخاب شود.
ضخامت دیواره نوار تیپ یکی از عوامل مهم در تعیین دوام و مقاومت آن در برابر فشار آب است. نوار تیپ کشاورزی با ضخامت ۱۵۰ تا ۲۵۰ میکرون در بازار موجود است. انتخاب ضخامت مناسب بر اساس نیازهای شما صورت میگیرد.
قیمت نوار تیپ به دلایل مختلفی متغیر است. یکی از دلایل متغیر بودن قیمت نوار آبیاری، نوع مواد اولیه و کیفیت نوار تیپ است. عواملی همچون طول، ضخامت و متراژ در تعیین قیمت نهایی آنها مهم هستند. به طور مثال نوار تیپها با ضخامت بیشتر، قیمت بالاتری دارند. همچنین بسته به نوع ساختار قیمت آنها متفاوت است. همانطور که اشاره کردیم، مدل پلاک دار قیمت بیشتری نسب به سایر مدلها دارد.