تهران، خیابان خالد اسلامبولی (وزرا)، خیابان 18، پلاک 16
021-88565085
امروزه سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی در دو نوع خانگی و صنعتی موجود هستند. برخی از این سیستم‌ها مانند بخاری و شومینه برای استفاده در منازل طراحی شده‌اند. در مقابل برخی تجهیزات گرمایشی همچون یونیت هیتر برای محیط‌های بزرگتر به کار می‌رود. همچنین برخی از این سیستم‌ها نظیر فن کویل قابل استفاده هم در منازل و هم در محیط‌های صنعتی هستند.
یکی از اهداف مهم این تجهیزات، تولید هوای گرم یا سرد است. این سیستم‌ها قادرند با کمک اجزای مخصوص، هوای گرم یا سرد را در محیط توزیع کنند. همچنین این دستگاه‌ها قادر به کنترل دمای محیط هستند. با استفاده از سنسورها و تجهیزات مناسب، دمای محیط را به صورت خودکار تنظیم می‌کنند. در نتیجه این سیستم‌ها می‌توانند به بهبود راحتی و کیفیت هوای محیط مورد نظر شما کمک کنند. این سیستم برای گرمایش و سرمایش محیط‌های مختلف استفاده می‌شود. این دستگاه شامل یک فن و یک کویل حرارتی است. با همکاری این دو بخش، هوا را سرد یا گرم می‌کنند و سپس آن را به محیط منتقل می کنند.
فن کویل یکی از تجهیزات پرفروش و محبوب است؛ زیرا قادر به ایجاد دمای متفاوت در قسمت‌های مختلف یک محیط است. با قیمت مناسب و عملکرد ساده، این دستگاه جایگزینی مناسب برای سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی قدیمی است. همچنین این سیستم‌ها با امکانات خاصی طراحی شده‌اند و قادر به تولید هوای گرم و خنک به صورت همزمان هستند. بنابراین در فصل‌های مختلف سال قابل استفاده هستند و نیازی به خرید مجدد سیستم گرمایشی و سرمایشی نیست. این تجهیزات با همکاری و هماهنگی قطعات مختلف، توانایی تولید هوای گرم در زمستان و هوای خنک در تابستان را دارند.
فن یا بلوور هوا در سیستم‌های فن کویل نقش بسیار مهمی دارد. وظیفه اصلی آن انتقال هوا به درون دستگاه است. این قطعات به دو دسته چپ گرد و راست گرد تقسیم می‌شوند. نوع فن مورد استفاده بستگی به مدل دستگاه و نیازهای سیستم دارد.
کویل‌های حرارتی وظیفه دارند تا حرارت را از آب گرم یا سرد به هوا منتقل کنند. معمولاً این قطعه از لوله‌های مسی و پره‌های آلومینیومی تشکیل شده است. بسته به نوع دستگاه، یک یا دو کویل در سیستم وجود دارد. کویل‌ها به صورت دو لوله‌ای یا چهار لوله‌ای طراحی می‌شوند. در سیستم دو لوله‌ای، یک کویل به صورت مشترک برای سرمایش و گرمایش به کار می‌رود. در مدل چهار لوله‌ای، دو کویل جداگانه برای سرمایش و گرمایش وجود دارند.
موتور یا الکتروموتور، قسمتی است که فن را به حرکت در می‌آورد و سرعت و گشتاور آن را تنظیم می‌کند.
ترموستات قطعه‌ای است که می‌توان عملکرد دستگاه را با آن تنظیم کرد. این قطعه به صورت دیجیتال یا آنالوگ است. در فن کویل‌های زمینی، به جای ترموستات از کلید سلکتوری استفاده می‌شود.
فن کوئل دستگاهی است که برای اهداف و مصارف مختلفی به کار می‌رود. بسته به نوع کاربرد، این سیستم‌ها از ابعاد و قدرت متفاوتی تشکیل شده‌اند. برخی از آنها از قدرت و راندمان بالایی برخوردار هستند که برای مصارف صنعتی به کار می‌روند. در حالی که برخی فن کویل‌ها دارای ساختار ساده‌ای هستند و برای مصارف خانگی طراحی شده‌اند. در ادامه به مشخصات فن کویل صنعتی و خانگی اشاره می‌کنیم:
فن کویل صنعتی در محیط‌هایی همچون کارخانه‌ها، کارگاه، سوله و محیط‌های بزرگتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. مهم‌ترین تفاوت این نوع فن کوئل با مدل خانگی، قدرت پرتاب باد است. این عامل بستگی به حجم هوا، طراحی و ابعاد دستگاه، توان موتور فن و سایر مشخصات فنی دارد. در مدل‌های صنعتی به علت فن‌های قوی و ابعاد بزرگتر، قدرت پرتاب باد نیز بیشتر است.
این نوع سیستم برای منازل مسکونی، تجاری، اداری و محیط‌های کوچکتر مناسب است. این دستگاه در ابعاد کوچکتری طراحی شده است و دارای قدرت کمتری نسبت به مدل صنعتی است. اما یکی از مزایای آن، عدم ایجاد صدا است. به عبارت دیگر فن کویل خانگی نسبت به مدل صنعتی صدای کمتری تولید می‌کند. در مدل‌های صنعتی با استفاده از فن‌های قدرتمند و ابعاد بزرگتر، صدای بیشتری تولید می‌شود.
سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی در محیط‌های مسکونی، تجاری و صنعتی بسیار حائز اهمیت هستند. این سیستم‌ها می‌توانند با استفاده از روش‌های مختلف، دمای مطلوب را در داخل محیط حفظ کنند. طیف گسترده‌ای از این سیستم‌ها وجود دارد که بسته به نیازهای محیط و شرایط مختلف انتخاب می‌شوند. فن کویل یکی از سیستم‌های مدرن است که از مزایای فراوانی برخوردار است. به همین منظور جایگزین مناسبی برای سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی قدیمی هستند. در ادامه به مزایای مهم فن کویل‌ها اشاره می‌کنیم:
قابلیت کنترل دمای هر بخش به صورت مستقل و بدون تداخل با سایر بخش‌ها، یکی از مزایای مهم این سیستم‌ها است. این قابلیت به شما اجازه می‌دهد تا دمای هر فضا را بر اساس نیاز خود تنظیم کنید. همچنین مصرف انرژی و هزینه‌ها کاهش مییابد.
این سیستم‌ها از نوع جریان اجباری هستند و قادر به توزیع سریع دما در سراسر اتاق هستند. برای انتخاب مکان مناسب جهت نصب این تجهیزات، باید به نقشه ساختمان، محل درها و پنجره‌ها توجه کرد.
این تجهیزات به دلیل سرعت هوادهی بالا، قادر به توزیع هوا در محیط‌های مختلف هستند. در نتیجه می‌توانند محیط را در مدت زمان کوتاهی گرم کنند.
این سیستم‌ها اغلب به صورت دیواری و سقفی نصب می‌شوند و فضای کمی را اشغال می‌کنند. همچنین برخلاف برخی تجهیزات، فقط به لوله کشی نیاز دارند. بنابراین نصب و اجرای سیستم لوله کشی نسبت به کانال کشی آسان‌تر است.
دستگاه فن کویل از مدل و طرح‌های مختلفی برخوردار است. این سیستم‌ها از نظر ابعاد و ظرفیت، قدرت، نوع فن‌ها، مدل و جنس کویل و سایر ویژگی‌های فنی متفاوت هستند. با وجود این تنوع خریدار می‌تواند بسته به محیط و نیازهای خود، دستگاه مناسبی را انتخاب کند.
فن کویل با کمک آب سرد یا گرم، هوای محیط را خنک یا گرم می‌کند. در حالت گرمایش، آب گرم توسط پکیج گرمایشی یا دیگ آبگرم تامین می‌شود. سپس از طریق لوله‌های رفت و برگشت وارد کویل گرمایشی می‌شود. فن هوای محیط را از قسمت زیرین خود مکش کرده و از روی کویل گرمایشی عبور می‌دهد. هوای گرم شده از طریق دریچه‌هایی به محیط انتقال مییابد. برای انتقال هوای خنک، دستگاه به چیلر متصل می‌شود. با این حال آب سرد از طریق چیلر وارد کویل دستگاه می‌شود. سایر مراحل نیز همانند حالت گرمایشی است.
یونیت هیتر و فن کویل سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی مدرن هستند. این دو نوع سیستم برای تنظیم دمای محیط استفاده می‌شوند. به طور کلی هر دو دستگاه هدف مشابهی را دنبال می‌کنند. همچنین عملکرد این دو دستگاه مشابه یک دیگر است. اما تفاوت‌هایی در مشخصات فنی، ظاهر و ساختار آنها وجود دارد. در ادامه به تفاوت‌های این دو سیستم اشاره می‌کنیم:
تفاوت اصلی بین این دو سیستم، ساختار و محل قرار گیری فن‌ها است. در یونیت گرمایشی، فن بیرون دستگاه قرار دارد و قابل مشاهده است. اما در فن کوئل این قطعه درون دستگاه قرار دارد و دیده نمی‌شود.
بین یونیت هیتر و فن کویل، بدون شک یونیت هیترها از قدرت پرتاب باد و راندمان بالاتری برخوردار هستند.
انتخاب میان این دو دستگاه بستگی به نیازها و شرایط محیطی دارد. به عنوان مثال یونیت هیترها با قدرت و راندمان بالا برای محیط‌های بزرگتر مناسب هستند.
یکی از تفاوت‌های مهم بین این دو سیستم، نوع قطعات و اجزای آنها است. در فن کویل با وجود فیلتر هوا، آلودگی و ذرات معلق در هوا حذف می‌شود. معمولاً این فیلترها از جنس پلیمر یا آلومینیوم هستند. اما در یونیت گرمایشی این قطعه وجود ندارد و هوا بدون عبور از فیلتر، به دستگاه منتقل می‌شود. این تفاوت تأثیر زیادی بر روی کیفیت هوای خروجی و عملکرد سیستم دارد.
در بازار فن کویل‌ها در انواع و اقسام مختلفی وجود دارند. اما عملکرد کلی آنها مشابه است. همه این سیستم‌ها از قطعات و اجزای مشترکی تشکیل شده‌اند. همچنین متریال استفاده شده در تولید این تجهیزات یکسان است. اما این تجهیزات از لحاظ نوع نصب با یک دیگر وجه تمایز دارند. بسته به نوع نصب، ساختار و شکل ظاهر آنها نیز متفاوت است.
فن کویل دیواری و کولر گازی از لحاظ شکل ظاهر و نوع نصب با یک دیگر شباهت دارند. به همین علت برخی افراد ممکن است آنها را با هم اشتباه بگیرند. اما این دو دستگاه از نظر عملکرد تفاوت‌هایی دارند. کولر گازی مصرف انرژی بیشتری دارد و با استفاده از گاز مبرد، هوای خنک را در محیط انتشار می‌دهد. در مقابل دستگاه فن کوئل از آب سرد یا گرم برای تنظیم دمای محیط استفاده می‌کند.
فن کویل سقفی داخل سقف کاذب نصب می‌شود. بسته به شکل و ابعاد می‌توان آنها را به صورت توکار، کانالی یا روکار نصب کرد. این دستگاه به دو صورت کابین دار و بدون کابین تولید می‌شود. جنس بدنه آن اغلب از گالوانیزه ضد زنگ است و مقاومت بالایی در برابر خوردگی و زنگ زدگی دارد. دریچه خروجی هوا نیز در زیر دستگاه یا بر روی آن قرار می‌گیرد. تعداد الکتروموتور و فن بسته به ظرفیت دستگاه متفاوت است. همچنین به صورت دو لوله و چهار لوله عرضه می‌شود.
این نوع سیستم یکی از انواع فن کویل‌های روکار است. فن کویل زمینی در مراکز اداری و مسکونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین این تجهیزات برای مکان‌هایی که فاقد سقف کاذب هستند، به کار می‌روند. این دستگاه به صورت عمودی بر روی زمین نصب می‌شود. مکش هوا در این نوع فن کویل از روبرو یا پشت و دهش هوا از قسمت بالایی است. یکی از معایب این نوع سیستم، اشغال فضای زیاد محیط است. با این حال نصب آنها نسبت به سایر مدل‌ها، بسیار آسان و کم هزینه‌تر است.
این نوع فن کوئل‌ها در دو مدل یک طرفه و چهار طرفه عرضه می‌شوند. فن کویل کاستی از ظرفیت هوادهی بالاتری برخوردار است. راندمان مناسب، ظاهر زیبا و اشغال فضای کمتر در مقایسه با سایر سیستم‌های سقفی از مزایای این دستگاه است. در مقابل هزینه‌ی بالای سرویس و کیفیت پایین فیلتراسیون هوا از جمله معایب آن به حساب می‌آیند. در این سیستم‌ها مکش هوا از رویه داخلی صورت می‌گیرد. سپس هوای خروجی از طریق دریچه‌های کناری به محیط هدایت می‌شود.
فن کویل چهار طرفه با داشتن چهار دریچه قادر است به طور یکنواخت هوا را به زوایای مختلف انتقال دهد. با قرار دادن این سیستم در وسط سقف کاذب، هوا به طور یکسان به تمامی نقاط اتاق توزیع می‌شود. این نوع فن کویل از دو کویل برخوردار است. به همین علت نسبت به نوع یک طرفه بازدهی بالاتری دارد. این تجهیزات اغلب به صورت روکار نصب می‌شوند.
این نوع فن کویل‌ها، از یک کویل تشکیل شده‌اند. بر خلاف مدل فوق این سیستم‌ها بایست در گوشه سقف، کنار دیوار یا نزدیک به پنجره‌ها قرار بگیرند. همانطور که از نامشان مشخص است، می‌توانند هوا را از یک سمت در محیط پخش کنند. فن کویل یک طرفه به دلیل هدایت هوا در یک جهت، سر و صدای بیشتری ایجاد می‌کند. با نصب این سیستم‌ها به صورت توکار، هوا به صورت یکنواخت در سراسر فضا توزیع می‌شود.
همانطور که اشاره کردیم، فن کویل‌های سقفی به دو صورت توکار و روکار نصب می‌شوند. مدل توکار در درون سقف کاذب نصب می‌شود. این نوع سیستم از دریچه‌های مختلفی برخوردار است. به عنوان مثال یک دریچه بزرگ برای بازدید در زیر آن قرار دارد. مکش هوا ممکن است از زیر یا پشت این دستگاه صورت گیرد. در صورت مکش از پشت، یک دریچه مشبک در پشت دستگاه قرار دارد. در قسمت جلوی دستگاه دریچه‌ای به منظور پرتاپ هوا تعبیه شده است.
فن کویل کانالی یک نوع فن کویل توکار است که به طور معمول در سقف کاذب قرار می‌گیرد. این نوع تجهیزات برای هدایت هوای ورودی یا خروجی دارای سیستم کانال کشی هستند. مدل روکار بر روی سقف کاذب نصب می‌شود. بنابراین فن کویل روکار به طور کامل قابل مشاهده است. همچنین دسترسی به آن بسیار راحت است. این امر باعث می‌شود تعمیرات و خدمات لازم سریع‌تر و با هزینه کمتری انجام شود.
فن کویل دو لوله‌ای همانطور که از نامش مشخص است، از دو لوله تشکیل شده است. یکی از لوله‌ها برای ورود آب به سیستم و دیگری برای خروج آب استفاده می‌شود. این نوع سیستم‌ها قادر به تامین هوای گرم و سرد به صورت همزمان نیستند. اما فن کویل چهار لوله‌ای یک سیستم کارآمد است که می‌تواند همزمان هوای گرم و سرد را در محیط منتشر کند. این سیستم از دو لوله ورودی و دو لوله خروجی آب تشکیل شده است.
در شرایط هوای آلوده به خصوص کلان شهرها، استفاده از سیستم‌های تهویه مطبوع بسیار اهمیت دارد. در این شرایط افراد به دنبال سیستم‌هایی هستند که علاوه بر تامین هوای مطبوع، هوای سرد و گرم تولید کنند. همانطور که اشاره کردیم، فن کوئل‌ها یکی از پرکاربردترین تجهیزات تهویه مطبوع است. اما آیا این سیستم‌ها می‌توانند علاوه بر ارائه هوای گرم و سرد، هوای تازه و با کیفیت تولید کنند؟
فن کوئل‌ها از نظر تولید هوای تازه در دو نوع طراحی شده‌اند. دسته اول برای تولید هوای مطبوع طراحی نشده‌اند. عمدتاً این دستگاه‌ها برای گرمایش و یا خنک کردن محیط استفاده می‌شوند. با خرید این سیستم‌ها، شما به تجهیزاتی همچون هواساز جهت تامین هوای تازه نیاز دارید. اما برخی فن کویل‌ها وظیفه تهویه مطبوع و تامین هوای تازه را بر عهده دارند. با این حال نمی‌توانند به خوبی وظایف یک دستگاه هواساز را انجام دهند.
محاسبه ظرفیت فن کویل امری ساده است که به روش‌های مختلف انجام می‌شود. یکی از روش‌های ساده برای تعیین ظرفیت این سیستم‌ها بررسی تعداد پنجره، درب، دیوارها و ضریب هدایت حرارتی است. در صورت محاسبه دقیق ظرفیت فن کویل بایست از فرمول و نرم افزاهای مهندسی استفاده کرد. این نرم افزارها قادرند با در نظر گرفتن پارامترهای مختلف، ظرفیت دستگاه را به صورت دقیق محاسبه کنند.
برای نصب فن کویل، ابتدا به یک نقشه از فضای مورد نظر نیاز دارید. این نقشه باید شامل مساحت و محیط فضا باشد تا بتوانید به درستی ظرفیت فن کویل را تعیین کنید. پس از مشخص کردن ظرفیت دستگاه، باید محل مناسبی را برای نصب آن انتخاب کنید. دستگاه نباید در معرض نور آفتاب و نزدیک به منبع گرمایشی قرار بگیرد. همچنین دستگاه را پس از انجام کارهایی مانند جوشکاری و نقاشی نصب کنید تا احتمال آسیب به پنل سیستم کاهش یابد.
از نصب فن کوئل در مکان‌های مرطوب یا نزدیک به وسایلی مانند مبلمان خودداری کنید. رطوبت می‌تواند باعث کاهش راندمان و عمر دستگاه شود. بنابراین بهتر است آنها را در مکان‌های خشک و مناسب نصب کنید. این تجهیزات برای عملکرد بهینه، باید در مکانی قرار بگیرند که هوا به راحتی جریان دارد. همچنین فضای کافی برای سرویس و تعمیر سیستم وجود داشته باشد.
نگهداری منظم از این سیستم‌ها چندین فایده دارد. یکی از فواید مراقبت و نگهداری صحیح از فن کوئل، بهبود عملکرد دستگاه است. به عنوان مثال با تجمع رسوبات و گرد و غبار در دستگاه، انتقال حرارت به درستی انجام نمی‌شود. در نتیجه کارایی و بازدهی دستگاه کاهش مییابد. همچنین با بررسی دوره‌ای، ماندگاری فن کویل‌ها افزایش مییابد. برای جلوگیری از بروز هر گونه مشکل، لازم است اقدامات لازم را برای نگهداری و مراقبت از سیستم‌ها انجام دهید.
عایق کاری فن کویل یک اقدام مهم برای کاهش اتلاف انرژی است. برای عایق کاری این سیستم‌ها، ابتدا باید عایق مناسبی را انتخاب کنید. ورق ژئوتکستایل، ژئوممبرین و الاستومری سه نوع عایق رایج هستند. وظایف و کاربرد هر یک از این ورق‌ها متفاوت است. در صورت عایق بندی لوله‌های فن کویل، ورق الاستومری گزینه مناسبی است. این ورق‌ها به صورت رولی و لوله‌ای عرضه می‌شوند.
اگر دمای ورودی و خروجی دستگاه یکسان باشد و تفاوتی در آنها وجود نداشته باشد، احتمالاً مشکلی در دستگاه وجود دارد. معمولاً این مشکل به دلیل تجمع رسوب در دستگاه ایجاد می‌شود. در این صورت اسید شویی فن کویل ضروری است. برای اسید شویی دستگاه، از هیدروکلریک اسید با فرمول شیمیایی HCL استفاده می‌شود. هنگام کار با این اسید باید به نکات ایمنی دقت کنید. اگر مقدار اسید زیاد باشد، باعث سوراخ شدن کویل و نشتی در سیستم می‌شود. همچنین باید از وارد کردن اسید به صورت مستقیم در دستگاه خودداری کنید.
امروزه در بازار تجهیزات صنعتی همچون فن کویل نسبت به گذشته از تنوع بسیاری برخوردار هستند. توسعه فناوری و پیشرفت‌های علمی منجر به افزایش تنوع و کارایی بالاتر محصولات شده است. انواع مختلفی از فن کویل‌ها با طراحی‌ها، اندازه‌ها و قابلیت‌های متفاوت در دسترس هستند. بنابراین انتخاب نوع و مدل دستگاه بسیار دشوار است. هنگامی که قصد خرید سیستم فن کوئل را دارید، باید فاکتورهای مختلفی را در نظر بگیرید.
هنگام خرید فن کویل، ظرفیت یکی از عوامل مهم است. ظرفیت فن کویل باید با نیازهای حرارتی و برودتی محیط هماهنگ باشد. اگر ظرفیت دستگاه کمتر یا بیشتر از حد مورد نیاز باشد، باعث کاهش کارایی و افزایش مصرف انرژی می‌شود.
این سیستم‌ها در انواع مختلفی موجود هستند. این تجهیزات از نظر شکل، ابعاد، جهت پرتاب هوا و نحوه نصب تفاوت دارند. به عنوان مثال فن کویل‌های سقفی توکار، دیواری، کاستی، زمینی و کانالی جز پرفروش‌ترین فن کویل‌ها هستند. باید بر اساس فضای موجود و نیازهای خود، دستگاه مناسب را انتخاب کنید.
در بدنه فن کوئل، استفاده از متریال مناسب و مقاوم بسیار حائز اهمیت است. بدنه این تجهیزات از متریال‌های مقاوم در برابر خوردگی، رطوبت و حرارت تولید می‌شود. همچنین ساختار و بدنه آنها باید به صورت یکپارچه طراحی شود تا صدای کمتری تولید کند. همچنین استفاده از قطعات و اتصالات با کیفیت نیز در کاهش سر و صدای دستگاه تأثیر گذار است.
موتور فن کویل باید از نوع کم صدا باشد. به طور معمول در این تجهیزات از موتورهای کم صدا با دسی بل کمتر از 35 استفاده می‌شود.
سیستم کنترل باید به شما امکان تنظیم دما، زمان روشن و خاموش شدن و سایر تنظیمات مورد نظر را بدهد. در فن کوئل‌ها سیستم‌های کنترل به صورت اتوماتیک، دستی یا ریموتی هستند.
در تعیین قیمت فن کویل، پارامترهای مختلفی تأثیرگذار هستند. نوع دستگاه یکی از عوامل مهم در تعیین قیمت آنها است. هر نوع فن کویل دارای ویژگی‌ها و قابلیت‌های متفاوتی است که بر قیمت نهایی آنها تأثیر گذار است. تجهیزاتی که از ظرفیت و کارایی بالاتری برخوردار هستند، معمولاً قیمت بالاتری دارند. فن، کویل و سایر قطعات تاثیر مهمی بر روی توزیع هوا، تنظیم دما و رطوبت، کاهش صدا و مصرف انرژی دارند. با این وجود فن کویل‌هایی که از قطعات با کیفیت تشکیل شده‌اند، قیمت بیشتری دارند. سایر فاکتورها عبارتند از:
