تهران، خیابان خالد اسلامبولی (وزرا)، خیابان 18، پلاک 16
021-88565085
تهویه مطبوع نقش بسیار مهمی در زندگی انسان دارد. در طول تاریخ انسانها به دنبال راههایی برای بهبود شرایط محیطی خود بودهاند. بنابراین تهویه مطبوع یکی از مهمترین راههایی است که برای این منظور ابداع شده است. تهویه به مجموعهای از فعالیتها و تجهیزات گفته میشود که با هدف تامین هوای سالم و مطلوب طراحی شدهاند. در نهایت آلایندههای موجود در هوا مانند دود، بخار و گاز کاهش یافته و هوای تازه و خنک وارد محیط میشود. اگزاست فن یا هواکش صنعتی (exhaust fan) یکی از روشهای کارآمد برای جابجایی و بهبود کیفیت هوا است.
سیستمهای تهویه مطبوع و هواکش صنعتی در بسیاری از صنایع و ساختمانها کاربرد دارند. این سیستمها با هدف تامین هوای سالم و مطلوب در محیطهای صنعتی، اداری و خانگی طراحی و نصب میشوند و برای تهویه مطبوع و کنترل کیفیت هوا در محیطهای بسته یا نیمه باز به کار میروند. اگزاست فن دستگاهی است که با ایجاد فشار منفی در محیط، هوای آلوده را از طریق کانالها جذب و به بیرون هدایت میکند. این کار باعث میشود که هوای تازه و خنک وارد محیط شود.
هواکش صنعتی یا اگزوز فن دستگاهی مناسب برای تهویه هوا در شرایط مختلف است. این تجهیزات در محیطهای بسیار مرطوب و صنعتی کاربرد فراوانی دارند. این سیستم توانایی بالایی در جمع آوری گرد و غبار دارد. بنابراین هوای با کیفیت و تمیز را در محیط ایجاد میکند. همه تجهیزات از اجزا مختلف تشکیل شدهاند که هر کدام وظایف خاص خود را دارند. در ادامه به اجزای اگزاست فن اشاره میکنیم:
این قطعه برای بهبود عملکرد و کارایی فنها بسیار حیاتی است. این قسمت از اگزاست فن مسئول افزایش فشار و سرعت هوا در سیستم تهویه است. معمولاً این بخش از جنس فلزی و به شکل استوانهای یا مخروطی طراحی میشود.
این قطعه از تعدادی تیغه برخوردار است. در هواکش صنعتی تعداد تیغهها از یک تا ده متغیر است. جهت حرکت پروانهها نیز به زاویه تیغهها بستگی دارد.
درایو شافت قسمتی از فن است که نیروی چرخشی موتور را به پروانهها منتقل میکند. در واقع آنها سرعت و جهت حرکت پروانهها را تعیین میکنند. شفت انتقال یا درایو شافت در سه مدل مستقیم، تسمهای یا متغیر موجود است.
مجرای ورودی هواکش صنعتی قسمتی است که هوا را از محیط خارج به داخل سیستم جذب میکند. قسمت خروجی قسمتی است که هوا را از داخل فن به محیط بیرون هدایت میکند. شکل و اندازه مجاری ورودی و خروجی فن بستگی به نوع و کاربرد فن دارد. برای فنهای سانتریفیوژ، مجرای ورودی به شکل قیف است و مجرای خروجی به شکل مخروطی است. این دو بخش تاثیر مهمی بر کارایی و صدای فن دارند. این مجاری باید به گونهای طراحی شوند که از ایجاد اختلال، افت فشار و افزایش صدا جلوگیری کنند.
هواکشهای اگزوز یکی از تجهیزات مؤثر برای حذف بو، دود و رطوبت از محیط هستند. این دستگاه با استفاده از موتور و فنها، هوا را از محیط داخل به بیرون منتقل میکند. همچنین دریچههایی بر روی آن وجود دارد که نقشی مهم در هدایت هوای مرطوب به خارج از محیط خانه دارد. معمولاً این تجهیزات با استفاده از برق کار میکنند. این سیستمها را میتوان با یک سوئیچ دیواری کنترل کرد. البته بعضی از اگزاست فنها دارای ترموستات هستند که به صرفه جویی در انرژی و افزایش راحتی کمک میکند.
طراحی اگزاست فن یک فرایند مهندسی است که باید مراحل مختلفی را طی کند. هر مرحله نیازمند دقت و قوانین خاصی است تا دستگاه با کیفیت و عملکرد عالی تولید شود. اولین مرحله انتخاب نوع متریال مناسب است. قسمت حلزونی و بدنه دستگاه از ورق فولاد ST-37 تولید شده است. این ورق مقاومت فوق العادهای در برابر خوردگی، اشعه خورشید و زنگ زدگی دارد. اتصالات مورد نیاز طی مراحل مختلفی برشکاری و جوشکاری به دستگاه متصل میشوند. سایر مراحل عبارتند از:
در این مرحله نوع و اندازه پروانه، نوع و قدرت موتور، نحوه کنترل، ابعاد و ظرفیت برای دستگاه انتخاب میشود. این عوامل بر اساس سفارش مشتری و محاسبات مهندسی و استانداردهای صنعتی مشخص میشود.
در مرحله سوم بر اساس مشخصات فنی، یک نمونه از دستگاه طراحی میشود.
در نهایت دستگاه تولید شده با استفاده از ابزارها و روشهای مختلف مورد ارزیابی و آزمون قرار میگیرد. برای مثال میزان هوادهی، فشار استاتیک، قدرت و صدای اگزاست فن با استانداردهای مورد نظر مقایسه میشود. همچنین عملکرد و کارایی هواکش صنعتی در شرایط مختلف بررسی میشود. اگر نقص یا ایرادی در دستگاه وجود داشته باشد، راه حلهایی برای رفع و بهبود آن ارائه میشود.
اگزاست فنها میتوانند در دو حالت گردش هوا و خروج هوا کار کنند. در حالت گردش هوا، هوای آلوده از محیط جذب و با عبور از دستگاه، دوباره به محیط بازگردانده میشود. این نوع سیستم در محیطهایی که نیاز به تهویه مداوم و حفظ کیفیت هوا دارند به کار میروند. در نوع خروج هوا، هوای آلوده از محیط جذب و به بیرون هدایت میکند. این دستگاه در محیطهایی که نیاز به کاهش آلایندهها و تامین هوای تازه دارند، استفاده میشود.
استفاده از اگزاست فن در حمام مزایای زیادی دارد. این دستگاه برای خروج هوا و بخار از حمام استفاده میشود. در نتیجه باعث جلوگیری از تجمع بخار و رطوبت زیاد در داخل حمام میشود. این کار موجب کاهش رطوبت و جلوگیری از رشد قارچ و کپک در محیط میشود. معمولاً آنها راه حل مقرون به صرفهای برای کاهش رطوبت هستند.
این تجهیزات به علت شکل و طراحی منحصر به فرد، اغلب در آشپزخانههای صنعتی به کار میروند. هواکش صنعتی یک گزینه مناسب برای کنترل بو و بخار ناشی از پخت و پز است. با نصب و راه اندازی این سیستمها در فضای آشپزخانه، بوها، دود و بخار به بیرون منتقل میشوند. همچنین مانع ورود بخار و دود به سالن غذا خوری میشود.
در فصول گرم سال استفاده از سیستمهای تهویه مطبوع همچون فن کویل و یونیت هیتر بسیار رایج است. این تجهیزات به منظور خنک کردن محیط به کار میروند. همچنین هواکش صنعتی یک راه حل عالی برای کنترل دمای محیط در ماههای گرم سال است. این سیستم با هدایت هوای گرم به بیرون و ایجاد فشار منفی، باعث خنک شدن هوای محیط میشود. این تجهیزات در کارگاهها، منازل مسکونی و انبارها به کار میرود.
سیستمهای تهویه مطبوع به گونهای طراحی شدهاند که میتوانند دما، رطوبت و کیفیت هوا را کنترل کنند. اگزاست فن، فن کویل و یونیت هیتر از جمله تجهیزات تهویه مطبوع هستند که برای مقاصد مختلف به کار میروند. به منظور بهبود کیفیت هوا و تأمین هوای تازه، نصب اگزاست فن ضروری است. این دستگاه با مکش هوای آلوده از محیط و هدایت آن به بیرون، از انتشار آلایندهها در محیط جلوگیری میکند. در ادامه به مهمترین مزایای اگزاست فنها اشاره میکنیم:
اگزاست فنها از نظر شکل، ابعاد، جهت پرتاب هوا، نحوه نصب، ظرفیت، نوع و تعداد فنها دارای انواع مختلفی هستند.
این تجهیزات نقش مهمی در کاهش رطوبت دارند. این سیستمها با خارج کردن هوای مرطوب از محیط میتوانند از ایجاد قارچ، کپک و زنگ زدگی لوازم جلوگیری کنند. با نصب اگزاست فن میتوان رطوبت محیط را به حد مطلوب کاهش داد و از این مشکلات جلوگیری کرد.
این سیستمها با دفع هوای آلوده، بوی نامطبوع و گازهای سمی میتوانند هوای تازه و پاک را در محیط تأمین کنند. این کار میتواند از بروز بیماریهای تنفسی و عفونی جلوگیری کند.
بسیاری از مدلهای اگزاست فن، دستورالعمل و قوانینی برای نصب دارند. با استفاده از آنها میتوان به راحتی این تجهیزات را نصب کرد.
هواکش صنعتی ابزاری کارآمد برای بهبود کیفیت هوا است. این سیستم میتواند به صورت همزمان هوای آلوده را به بیرون انتقال دهد و هوای تازه را جایگزین آن کند. قدرت هوادهی این تجهیزات بین ۱۰۰۰ تا ۵۷۵۰ CFM است. راندمان و قدرت این سیستمها به عواملی همچون توان موتور، نوع پروانه، طراحی و ساختار بستگی دارد. اگزاست فنها در انواع مختلفی موجود هستند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
اگزوز فن سانتریفیوژ با کمک نیروی گریز از مرکز، هوا را به محیط بیرون هدایت میکند. این تجهیزات در اندازه و شکلهای مختلف تولید میشوند و برای سیستم تهویه پارکینگها بسیار کارآمد هستند. در پارکینگها میزان آلایندههای همچون دی اکسید کربن بسیار بالا است. در نتیجه به یک سیستم تهویه قدرتمند نیاز است. هواکشهای گریز از مرکز دوام بالایی دارند و در شرایط مختلف به کار میروند.
اگزاست فن یوتیلیتی یک نوع فن ساده است که در بسیاری از مکانها مورد استفاده قرار میگیرد. اغلب این مدل هواکش صنعتی در بیمارستانها کاربرد دارد. این سیستمها به عنوان فن بیمارستانی نیز شناخته میشوند. اما در ساختمانهای دیگر هم برای از بین بردن بوی نامطبوع و گرما استفاده میشوند. قدرت مکش هوای بالایی دارند و بر روی بامها نصب میشوند.
فن اگزاست سقفی دارای ویژگیهای منحصر به فردی است. این فنها با صدای کم و مصرف انرژی کم، عملکرد بسیار خوبی دارند. در مقابل اگزاست فنهای یوتیلیتی سر و صدای بیشتری تولید میکنند. بنابراین نیاز به یک سیستم عایق صوتی مانند ورق الاستومری دارند. اگزاست فن سقفی بر خلاف مدل یوتیلیتی قیمت کمتری دارد. همچنین نصب آنها بسیار آسانتر است.
اگزاست فن آکسیال یا محوری یکی از پرکاربردترین انواع فنها است که بر روی دیوار نصب میشود. این نوع فن از میزان هوادهی کمتری برخوردار است. بنابراین برای مکانهایی با افت فشار استاتیک بالا مناسب نیست. پروانههای این سیستم از جنسهای آلومینیوم، پلی آمید، ایندولا و فایبرگلاس تولید شدهاند. این نوع هواکش صنعتی برای مکانهایی با رطوبت و خوردگی بالا مناسب است.
فنهای سانتریفیوژ بر اساس نیاز مشتری و حجم هوای مورد نیاز در انواع مختلفی طراحی میشوند. این فنها میتوانند با فشار بیشتری هوا را انتقال دهند. اما در مقایسه با فنهای محوری، حجم کمتری از هوا را جا به جا میکنند. در برخی موارد استفاده از سیستم کانال کشی برای انتقال هوا یا گاز ضروری است. همچنین این نوع فنها صدای بیشتری تولید میکنند. با این حال برای مناطقی که نیاز به تهویه قوی و کارآمد دارند، مناسب هستند.
در فن سانتریفیوژ با پروانه خم به جلو، پرهها به جلو و در جهت چرخش پروانه قرار دارند. این نوع فنها دارای تعداد پرههای بیشتری نسبت به فنهای با پروانههای خم به عقب و شعاعی هستند. این طراحی باعث افزایش کارایی و توانایی انتقال هوا میشود. به دلیل نوع پروانهها این سیستمها در ساختمانها و برجهای اداری و مسکونی به کار میروند.
این مدل هواکش صنعتی نسبت به فنهای با پروانه خم به جلو، بازدهی بیشتری دارند. این نوع هواکشها قادرند بیشترین حجم هوای مورد نیاز را جا به جا کنند، در حالی که صدای کمتری تولید میکنند. پرههای این نوع فن رو به عقب و در خلاف جهت چرخش پروانه قرار دارند. این طراحی به منظور بهبود کارایی و کاهش نویز صورت میگیرد. معمولاً توان این فن با توان محاسبه شده یکسان است.
اگزاست فن سانتریفیوژ با پروانه شعاعی یک نوع فن است که پرههای آن مستقیم و در جهت شعاع سیستم هواکش هستند. این فن هوا را با فشار بالا و حجم کم به سمت بیرون میفرستد. این نوع هواکش صنعتی بیشتر برای انتقال مواد و ذرات استفاده میشود. این فن دارای بازدهی بالا و مقاوم در برابر خوردگی و سایش است.
همانطور که اشاره کردیم، اگزاست فن محوری یا اکسیال بر روی دیوار قرار میگیرد. به همین علت به این نوع سیستمها، اگزاست فن دیواری نیز گفته میشود. این نوع فن در محیطهایی که آلودگی زیادی وجود دارد، به کار نمیرود؛ زیرا تخلیهی هوا توسط این فن به صورت فشار و پرتاب باد پایین است. این سیستمها برای اهدافی همچون انتقال هوا یا گاز از یک محیط به محیط دیگر استفاده میشوند.
فن آکسیال پروانهای یا ملخی، نوعی فن است که دارای تیغههای طولانی و باریک است. این تیغهها به یک محور یا توپی ثابت متصل میشوند. این فن در یک محفظه قرار دارد و با چرخش تیغهها به صورت محوری، هوا را از یک سمت و به سمت دیگر جا به جا میکند. نصب این نوع فن نسبت به سایر فنها بسیار آسانتر است. همچنین قیمت کمتری دارد.
معمولاً فنهای آکسیال پرهای یا وین برای بهبود کیفیت هوا در اندازهها و ابعاد بزرگ تولید میشوند. این فنها برای محیطهای صنعتی و تجاری مناسب هستند و به نام فنهای تیوب آکسیال نیز شناخته میشوند. به طور کلی عملکرد فنهای پرهای همانند سایر فنهای محوری است. اما بر روی بدنه آنها تیغههایی وجود دارد. با افزودن این تیغهها، راندمان و عملکرد این فنها بهبود مییابد؛ زیرا فشار استاتیک افزایش مییابد.
آشپزخانه یکی از مهمترین بخشهای یک رستوران، کافی شاپ یا هر مجموعهای است که خدمات غذایی ارائه میدهد. در این محیط، غذاهای متنوع و خوشمزه با استفاده از دستگاهها و تجهیزات مختلف پخته میشوند. اما این فعالیتها نیازمند رعایت اصول بهداشتی و ایمنی هستند. یکی از این اصول، تهویه مناسب محیط آشپزخانه است. تهویه مطبوع به معنای ایجاد شرایط هوایی مطلوب در یک فضای بسته است. برای این منظور، از دستگاههایی مانند هود و اگزاست فن استفاده میشود. این دو دستگاه با هدف جذب و دفع هوای آلوده از آشپزخانههای صنعتی به کار میروند. اما تفاوتهایی بین آنها وجود دارد.
این دستگاه در دو مدل صنعتی و خانگی وجود دارد. همانطور که از نام آنها مشخص است، هود خانگی در منازل و محیطهای کوچکتر به کار میرود. به طور معمول قدرت مکش آنها نسبت به نوع صنعتی کمتر است. هودهای صنعتی بر روی دستگاههای تولید آلاینده همچون اجاق پزها نصب میشوند. این سیستم با ایجاد جریان هوا، آلایندهها را از محل تولید به سمت خود جذب میکند.
این سیستم بر روی دیوار یا سقف نصب میشود و با چرخش پروانهها، هوای آلوده را به بیرون هدایت میکند. همچنین میتواند هوای تازه و سالمی را وارد محیط آشپزخانه کند. اگزاست فن به صورت مکنده یا دمنده است. فن مکنده هوا را از فضای داخلی به سمت خود جذب میکند. مدل دمنده هوا را از بیرون به سمت داخل هدایت میکند. به طور خلاصه تفاوت هود و هواکش صنعتی در نحوه گردش هوا، نوع و محل نصب، نوع و میزان آلایندههای جذب شده و قدرت آنها است.
فن تهویه ونتیلاتور با اگزوز فن در کاربرد، میزان فشار و حجم هوا، نوع پره و قیمت تفاوت دارند. به طور کلی فن تهویه ونتیلاتور برای وارد کردن هوای تمیز از بیرون به داخل فضا به کار میرود. در مقابل اگزوز فن برای خروج هوای آلوده از داخل محیط به فضای بیرون استفاده میشود. برخی از تفاوتهای مهم بین این دو نوع فن عبارتند از:
در سیستمهای ونتیلاتور از فن آکسیال استفاده میشود. اما در هواکشهای صنعتی علاوه بر این نوع فن، از فن سانتریفیوژ نیز استفاده میشود.
قیمت فن تهویه ونتیلاتور نسبت به اگزوز فن پایینتر است؛ زیرا ساختار سادهتری دارد و نیاز به کانال کشی کمتری دارد. اگزوز فن به علت ساختار منحصر به فرد و قطعات بیشتر، قیمت بالاتری دارد.
بله، اگزاست فنها ممکن است سر و صدای زیادی تولید کنند. برای کاهش نویز و سر و صدای هواکش صنعتی میتوان اقدامات مختلفی انجام داد. به عنوان مثال باید سرعت فن بر اساس حداقل دبی مورد نیاز تنظیم شود. انتخاب فن مناسب موجب کاهش نویز و سر و صدا میشود. عایق بندی اگزاست فن نیز یک راهکار موثر است. در این زمینه استفاده از ورقهای الاستومری بسیار تاثیر گذار است. این عایقهای صوتی بر خلاف ورق ژئوتکستایل و ژئوممبران میتوانند در کاهش و انتقال صدا نقش بسزایی داشته باشند. صدای بلند این تجهیزات به عواملی بستگی دارد که عبارتند از:
اگزوز فنها برای بهبود کیفیت هوا، کاهش آلودگی، گرما و رطوبت در محیطهای مختلف کاربرد دارند. زمان روشن بودن این تجهیزات باید با توجه به نیازها و شرایط محیط تنظیم شود. به عنوان مثال پس از دوش گرفتن، اگزاست فن میتواند برای چند دقیقه روشن بماند تا رطوبت را خارج کند. در یک آشپزخانه برای تهویه مداوم و کاهش آلودگی هوا، اگزاست فن را میتوان به مدت طولانی روش نگه داشت.
نصب هواکش صنعتی نیازمند دقت و توجه به جزئیات فنی و ایمنی است. ابتدا باید مطمئن شوید جریان هوا در محل مورد نظر وجود دارد یا خیر. به طور معمول آنها باید در مکانهایی با ارتفاع بالا قرار بگیرند. برای نصب این تجهیزات بر روی دیوار، سقف، پنجره باید دستورالعملهای مهم را رعایت کنید. قرار گرفتن این دستگاهها بر روی یک محیط کاملاً مسطح و ثابت بسیار اهمیت دارد. این اقدامات باعث جلوگیری از آسیب و خرابی قطعات هواکش صنعتی میشود.
استفاده از هواکشهای صنعتی بسیار اهمیت دارد. این دستگاهها نقش مهمی در کنترل آلودگی هوا، افزایش کیفیت هوا و حفظ سلامت انسانها دارند. در حقیقت اگزاست فن، فن مکنده صنعتی است که برای تخلیه هوای ساکن، آلوده و مرطوب استفاده میشود. معمولاً این تجهیزات در مصارف خانگی و صنعتی به کار میروند. این دستگاهها در انواع مختلفی موجود هستند. بنابراین برای خرید اگزاست فن و انتخاب آنها باید فاکتورهای مختلفی را در نظر گرفت.
اولین فاکتور هنگام خرید هواکش صنعتی، نوع فن است. همانطور که اشاره کردیم، در این تجهیزات از دو نوع فن آکسیال و سانتریفیوژ استفاده میشود. این فنها خود نیز در انواع مختلف با ساختار و متفاوت موجود هستند.
دومین عامل مهم، ابعاد و ظرفیت است. هر چقدر ابعاد و ظرفیت این تجهیزات بزرگتر باشد، میتوانند هوای بیشتری را جا به جا کنند.
اگزاست فن شما نیاز به میزان مشخصی انرژی دارد تا بتواند با فشار استاتیک موجود در شبکه کانال کشی مقابله کند. بنابراین فشار استاتیک محیط یکی از عوامل مهم انتخاب این تجهیزات است.
هنگام خرید باید سطح صدای اگزاست فن را بررسی کنید. در محیطهای صنعتی به علت فعالیت سایر دستگاهها، صدای اگزاست فن مسئله بسیار مهمی نخواهد بود. در مقابل این تجهیزات برای محیطهای کوچکتر همچون منازل به گونهای طراحی شدهاند که کمترین میزان آلودگی صوتی را دارند.
قیمت اگزاست فن بسته به عواملی همچون نوسانات بازار، تقاضا، تولید و کیفیت متفاوت است. این تجهیزات در انواع مختلفی مانند سقفی، سانتریفیوژ و دیواری تولید میشوند. هر نوع از اگزاست فن دارای ویژگیها، کاربردها و مشخصات متفاوتی است که بر قیمت آن تأثیر دارد. ظرفیت این تجهیزات به میزان جریان هوایی که میتواند در یک واحد زمانی جا به جا کند، اشاره دارد. این عامل تاثیر بسزایی بر راندمان، کارایی و مصرف انرژی هواکش صنعتی دارد. همچنین در تعیین قیمت نهایی آنها موثر است. سایر عوامل عبارتند از: